مؤلفه های قدرت سیاسی در قرآن کریم

Authors

غلامرضا بهروزی لک

حسین احمدی سفیدان

abstract

آنچه در تحلیل مفهومی قدرت اهمیت دارد، عناصر تشکیل­دهنده قدرت است. مسئله مقاله حاضر تحلیل مؤلفه­های غالب قدرت از منظر قرآن کریم می­باشد. این مؤلفه ها عبارت­اند از: عامل قدرت، تابع قدرت و هدف قدرت. روش تحلیل مقاله نیز بر اساس تفسیر موضوعی با رویکرد استنطاقی یا برون­قرآنی شهید صدر می­باشد. از منظر قرآن کریم عاملِ قدرت و هدف قدرت به مطلوب و نامطلوب تقسیم می­شود و هر کدام دارای ویژگی­هایی است. عاملان قدرت مطلوب عبارت­اند از: انبیا، امامان و صالحان. ائمه کفر، مترفین و طاغیان عاملان قدرت نامطلوب­­اند. از منظر قرآن کریم، تابع قدرت نیز تحت تأثیر دوگانه حق و تکلیف به شکل­گیری رابطه دوسویه بین عامل قدرت و تابع قدرت کمک می­کند. اهداف قدرت مطلوب نیز بندگی، سعادت، عدالت و امنیت است. قدرت نامطلوب نیز از منظر قرآن این اهداف را پیگیری می­کند: سلطه و استبداد، حفظ قدرت و سودانگارانه.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

لایه های قدرت سیاسی نامطلوب در قرآن

قرآن کریم مهم‌ترین و اصیل‌ترین منبع اسلامی است. بی‌شک در این منبع کامل، در زمینة قدرت سیاسی سخن رانده شده‌است. قدرت سیاسی به «مطلوب» و «نامطلوب» تقسیم می‌شود. یکی از مقولاتی که در تحلیل قدرت سیاسی نامطلوب اهمیت دارد، شناسایی لایه‌های آن است. سؤال اصلی اینکه: لایه‌های قدرت سیاسی نامطلوب از منظر قرآن چیست؟ فرضیة تحقیق آن است که «زر»، «زور» و «تزویر» بیانگر لایه‌های سه‌گانة قدرت ...

full text

قرآن کریم و خط مشی های سیاسی

در جامعه اسلامی قرآن کریم اصلی‌ترین منبع برای سیاست‌گذاری و تعیین خط مشی است. از این رو انتظار می‌رود که اصول و خط مشی‌های کلان جامعه از قرآن استخراج و خط مشی‌های عمومی در راستای خط مشی‌های مستخرج از قرآن تعیین گردد. در این مقاله در صددیم خط مشی‌های سیاسی قرآن را استخراج و طبقه‌بندی کنیم. بر این اساس خط مشی‌ها را به سه قسم، خط مشی‌های فراگیر (ابرخط مشی)، خط مشی‌های هادی و راهنما و خط مشی‌های ع...

full text

آسیب شناسی قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم

این نوشته در پی آن است که به آسیب شناسی قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم بپردازد. دین در نگاهی واقع بینانه قدرت را یکی از نعمت های الهی می داند، اما همانند دیگر نعمت ها همواره در معرض آسیب قرار دارد. شناسایی آسیب­ها از منظر قرآن کریم در آینۀ رفتارها و گفتارهای قدرتمندان صالح و ناصالح می­تواند برای همۀ آنان که دغدغۀ کاربری شایستۀ قدرت را دارند، مفید باشد؛ زیرا که این کتاب منبع بنیادین اندیشۀ سیاسی ا...

full text

اهداف و کارکرد قدرت سیاسی مطلوب از منظر قرآن کریم

پرسش اصلی این نوشتار این است که اهداف و کارکردهای قدرت سیاسی مطلوب از منظر قرآن کریم چیست. در پاسخ به این سؤال، بر این امر تأکید شده است که قدرت، اعم از مطلوب یا نامطلوب، کارکردهایی چون ایجاد نظم و امنیت، حل و فصل اختلافات، ساماندهی امور جامعه و بازدارندگی دارد. قدرت مطلوب کارکردهای خاصی دارد که به واسطه آنها از قدرت فاسد تمییز می یابد و جدا میشود. این کارکردهای مطلوب را می توان در اموری چون آم...

full text

رویکردهای مطالعات سیاسی در قرآن کریم

قرآن کریم، این متقن‌ترین پیام الهی برای سعادت بشر، هرچند پس از نزول همواره در اختیار جهانیان بوده‌است، تاکنون برای گشودن گره‌های دست‌وپاگیری که بشر را از سعادت بازداشته مورد توجه جدی قرار نگرفته‌است. برای جبران این خلأ باید به این پرسش پاسخ داد که چگونه می‌توان با بهره‌گیری از قرآن کریم معضلات سیاست را حل‌وفصل کرد (سؤال). کشف این چگونگی از طریق تفسیر موضوعی سیاست در قرآن و مرجعیت‌بخشی به آن، هم...

full text

بررسی تطبیقی منابع قدرت سیاسی جبهة کفر و ایمان در قرآن کریم

قدرت سیاسی به معنای توان تأثیرگذاری در حوزه اجتماعی، از مباحث محوری سیاست است. براساس نظام قدرت در قرآن کریم، خداوند قادر مطلق است و او بنا بر حکمت، افرادی را از قدرت انجام کار یا تأثیرگذاری بر دیگران برخوردار می گرداند. جبهه ایمان از قدرت اقناعی، نرم، نظامی و امدادهای غیبی برخوردار می باشد و کاربرد قدرت توسط آن برای حاکمیت دین در جامعه مشروع می باشد. کفار نیز از قدرت سخت از جمله نظامی، اقتصادی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 17

issue شماره 66 - تابستان 93 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023